Svijet računala – udžbenik za srednje strukovne škole za zanimanja – drvodjeljski tehničar dizajner, nautičar unutarnje plovidbe, tehničar za jahte i marine, pomorski nautičar – Andrea Bednjanec, Vatroslav Zuppa Bakša

Svijet računala – udžbenik za srednje strukovne škole za zanimanja: drvodjeljski tehničar dizajner, nautičar unutarnje plovidbe, tehničar za jahte i marine, pomorski nautičar, tehničar za poštanske i financijske usluge, šumar i prodavač – Andrea Bednjanec, Vatroslav Zuppa Bakša

Udžbenik Svijet računala za 1. i 2. razred srednjih strukovnih škola za zanimanja:

• drvodjelski tehničar dizajner
• nautičar unutarnje plovidbe
• tehničar za jahte i marine
• pomorski nautičar
• tehničar za poštanske i financijske usluge
• šumar
• prodavač

Sadržaj:

I. POZNAVANJE I KORIŠTENJE INFORMACIJSKIH I KOMUNIKACIJSKIH TEHNOLOGIJA 1

1. Prikaz podataka u računalu 3
1.1. Dekadski i binarni brojevni sustav 4
1.1.1. Dekadski brojevni sustav 6
1.1.2. Binarni brojevni sustav 7
1.2. Veza binarnog i dekadskog brojevnog sustava 8
1.3. Pojam količine podataka 12
1.4. Prikaz znakova standardnim ASCII kodom 15
2. Građa računala 21
2.1. Osnovni dijelovi računala 22
2.1.1. Kućište računala 24
2.1.2. Matična ploča 25
2.1.3. Procesor 26
2.1.4. Grafička, zvučna i mrežna kartica 27
2.1.5. Jedinica napajanja i ventilatori 29
2.2. Ulazni, izlazni, memorijski i komunikacijski uređaji i priključivanje 31
2.2.1. Standardni ulazni uređaji 36
2.2.2. Standardni izlazni uređaji 41
2.3. Vanjske memorije 52
3. Operacijski sustav 57
3.1. Neki od operacijskih sustava kojima se koristimo u poslovnom okruženju 58
3.2. Grafičko korisničko sučelje 63
3.3. Postavke operacijskog sustava 66
3.3.1. Operacijski sustav Windows 11 75
3.4. Organizacija podataka i rad s podatcima 78
3.4.1. Datoteka 79
3.4.2. Mapa 80

II. RAČUNALNE MREŽE I INTERNET 85

4. Računalne mreže 87
4.1. Definicija i vrste računalnih mreža 88
4.1.1. Topologije računalnih mreža 89
4.1.2. Vrste računalnih mreža 91
4.2. Dijelovi računalne mreže 97
4.3. Mrežni protokoli i brzina prijenosa podataka 101
4.3.1. Mrežni protokoli 101
4.3.2. Brzina prijenosa podataka 104
4.4. Osnovni pojmovi o internetu i povezivanje na internet 109
4.5. Usluge interneta 111
5. Elektronička pošta 115
5.1. Oblikovanje poruke elektroničke pošte 116
6. Usluga WWW 123
6.1. Web-preglednik 124
6.2. Učinkovito pretraživanje sadržaja s interneta 126
6.3. Procjenjivanje kvalitete sadržaja na internetu 128
7. Računalna sigurnost i etičnost 131
7.1. Sigurnost i zaštita osobnih podataka 132
7.2. Štetni programi i zaštita 134
7.2.1. Zaštita od štetnih programa 140
7.3. Kultura ponašanja na internetu 144
7.4. Autorska prava i njihova zaštita 148
7.4.1. Sustav licenci organizacije Creative Commons 149
7.4.2. Računalni programi i prava korištenja 151

III. OBRADA I PRIKAZ PODATAKA 153

8. Obrada teksta 155
8.1. Osnovna obilježja programa za obradu teksta 156
8.1.1. Mogućnosti programa Word 158
8.2. Unos teksta, osnovne postavke stila pisanja i oblikovanje na razini znaka, odlomka i stranice 161
8.2.1. Osnovna oblikovanja stila pisanja 168
8.3. Jezična provjera teksta i pretraživanje dokumenta 170
8.4. Umetanje i oblikovanje tablice 172
8.5. Umetanje i oblikovanje slika 179
8.6. Pisanje matematičkih izraza 184
8.7. Izrada tablice sadržaja 187
8.8. Oblikovanje cijelog dokumenta 191
8.9. Priprema dokumenta za ispis 197
9. Obrada slike, zvuka i videozapisa 199
9.1. Obrada slike 200
9.1.1. Rasterska i vektorska grafika 201
9.1.2. Osnovno uređivanje crteža 204
9.1.3. Obrada slike u programu IrfanView 207
9.2. Obrada zvuka 215
9.2.1. Program Audacity 216
9.2.2. Snimanje zvuka u programu Audacity 219
9.2.3. Obrada zvuka u programu Audacity 222
9.3. Obrada videozapisa 225
9.3.1. Uređivanje videozapisa s pomoću programa Fotografije 226
10. Prezentacije 233
10.1. Osnovna obilježja odabranog programa za izradu prezentacija 234
10.2. Slajd, predložak i dizajn 236
10.2.1. Slajd 236
10.2.2. Predložak i dizajn 238
10.3. Korištenje slika, crteža, tablica, grafikona i zvuka u prezentaciji 243
10.3.1. Umetanje slika u prezentaciju 244
10.3.2. Umetanje crteža u prezentaciju 245
10.3.3. Dodavanje SmartArt grafike 246
10.3.4. Izrada tablice u prezentaciji 248
10.3.5. Dodavanje grafikona u prezentaciju 249
10.3.6. Dodavanje zvuka u prezentaciju 251
10.4. Efekti na slajdu i prezentaciji 253
10.4.1. Efekti na slajdu 253
10.4.2. Efekti u prezentaciji 257
10.5. Izrada prezentacije na zadanu temu 258
10.5.1. Struktura, bilješke i način prikaza 263
10.5.2. Priprema za ispis 265
11. Web-stranice 267
11.1. Osnovna obilježja internetskog alata Google Sites za izradu web-stranice 268
11.1.1. Osnovna obilježja internetskog alata Google Sites 268
11.2. Osnovna namještanja 270
11.3. Povezivanje stranica i organizacija sadržaja 272
11.4. Postavljanje stranice na internet 276

IV. RJEŠAVANJE PROBLEMA S POMOĆU RAČUNALA 279

12. Program i algoritam 281
12.1. Programski jezici 282
12.2. Koraci u programiranju 284
12.3. Algoritam – pojam i uloga 286
12.4. Pseudokod 289
12.4.1. Naredba pridruživanja 293
12.5. Slijedna struktura 305
12.6. Naredba grananja 309
12.7. Analiza algoritma 316
12.7.1. Osnovna pravila prilikom pisanja algoritama u programu Raptor 319
12.7.2. Osnovne algoritamske strukture u programu Raptor 324
13. Tablično računanje 331
13.1. Osnovna obilježja programa za tablično računanje 332
13.2. Unos i izmjena podataka 338
13.3. Oblikovanje ćelija i tablica 342
13.3.1. Kopiranje i premještanje ćelija 350
13.3.2. Oblikovanje tablice – stilovi 350
13.3.3. Oblikovanje ćelije 352
13.3.4. Nizovi podataka 353
13.4. Adresiranje ćelija, formule i osnovne funkcije 358
13.4.1. Adresiranje ćelija 358
13.4.2. Formule i osnovne funkcije 360
13.4.3. Relativne adrese 375
13.4.4. Apsolutne adrese 378
13.5. Izdvajanje podataka 383
13.6. Grafikoni 389
13.7. Priprema za ispis i ispis dokumenta 394

V. DODATAK 399

Analiza problema, izrada i prezentiranje projektnog zadatka 401
Kazalo pojmova 405
Literatura 413